Waarom ik kleding van Hirsch & Cie verzamel (en wat ik ermee doe)

Onlangs voegde ik weer een jurk van Hirsch & Cie Amsterdam toe aan mijn kleine, maar gestaag groeiende kledingverzameling. Trots deelde ik een foto van de nieuwe aanwinst op sociale media. Alles leuk en aardig, maar zo’n foto biedt natuurlijk weinig context en ook het aantal tekens op Twitter is beperkt. Het was dan ook niet verwonderlijk dat de foto vragen opriep bij mijn volgers. ‘Uit welk jaar is de jurk?’ vroeg iemand bijvoorbeeld, maar de mooiste vraag ging over wat ik doe met mijn collectie: ‘Verzamel je, maak je een index, draag je het? En wat is het verhaal achter die keuze?’ Een heel goede vraag, die mij ook offline regelmatig wordt gesteld. Hoogste tijd om eens dieper in te gaan op waarom ik kleding van Hirsch & Cie verzamel en wat ik daarmee doe.

Ik begon met het verzamelen van kleding en andere objecten van Hirsch & Cie dankzij mijn onderzoek naar het Amsterdamse modehuis. Mensen vonden mij steeds beter, doordat ik regelmatig updates over mijn onderzoek plaatste op mijn blog en sociale media. Steeds vaker kreeg ik vragen van mensen die een kledingstuk van Hirsch aanschaften in een kringloop- of vintagewinkel en daar mee over wilden weten.

Weliswaar deed ik onderzoek naar kleding van Hirsch in museumcollecties, maar ik was nooit echt actief op zoek gegaan naar kledingstukken in kringloop- of vintagewinkels. Ik woon namelijk niet in de buurt van Amsterdam en dacht (onterecht) dat kleding van Hirsch hier niet te vinden zou zijn. Dat veranderde toen iemand mij vertelde dat zij vlakbij mijn huis een jurk van Hirsch had gekocht. Ik realiseerde mij dat ik die jurk óók had kunnen vinden, mits ik wat beter had gezocht. Vervolgens deed ik een oproep op mijn blog, en zo begon mijn zoektocht naar kleding van Hirsch.

Waarom kleding verzamelen?

Er kunnen verschillende redenen zijn om een verzameling te beginnen. In het geval van kleding kan het bijvoorbeeld zijn omdat je zelf graag vintage kleding draagt, omdat je geïnteresseerd bent in de wijze waarop kleding wordt gemaakt of simpelweg omdat je van mooie kleding houdt. In mijn geval ligt dat anders. Ik verzamel vooral om de kleding te bewaren voor de toekomst.

Helaas is kleding tegenwoordig maar al te vaak een wegwerpproduct, waarvan mensen de waarde onvoldoende inzien. Wanneer mensen zijn uitgekeken op kledingstukken komen ze snel terecht in de kringloopwinkel, of erger – in de vuilnisbak. Soms worden ze in de kringloop opgemerkt door mensen die de kledingstukken liefdevol een tweede kans bieden. Het komt echter ook voor dat ze verknipt of geverfd worden en zo onherstelbaar beschadigd raken. Of dat koopjesjagers het tweedehands kledingstuk alsnog snel weggooien, of het juist tot op de draad verslijten. Om dat te voorkomen, wil ik de kledingstukken van Hirsch ‘redden’. Het modehuis introduceerde immers haute couture en modeshows in Nederland, en alleen al om die reden zijn de kledingstukken de moeite waard om te bewaren. Bovendien zijn er niet enorm veel kledingstukken van Hirsch te vinden in museumcollecties, zeker niet van na de Tweede Wereldoorlog.

Keuzes: wat wel en wat niet?

Ik woon niet in een enorm huis met onbeperkte ruimte. Om te voorkomen dat mijn huis volslibt met vintage kleding, heb ik een duidelijke visie op wat ik wel en niet verzamel. Aanvankelijk verzamelde ik nog kledingstukken en accessoires van Nederlandse modehuizen in het algemeen, waaronder Hirsch, Gerzon en Maison de Bonneterie. Ik merkte dat het aanbod dan nog steeds enorm is. Daarom besloot ik mijn zoekvraag nog meer te beperken. Nu verzamel ik alleen nog kledingstukken en accessoires van Hirsch & Cie Amsterdam. Daarnaast verwerf ik ook regelmatig plat (documentatie)materiaal over het modehuis, zoals catalogi, advertenties of krantenartikel. Dat laatste neemt weinig ruimte in beslag en sluit aan bij de verzameling, doordat het achtergrondinformatie biedt. Zo blijft het overzichtelijk.

Museale behandeling

Om de kleding in goede staat over te dragen aan volgende generaties behandel ik de stukken alsof het museumobjecten zijn, voor zover dat in een woonhuis mogelijk is. Helaas heb ik geen depot met klimaatbeheersing in huis, maar ik draag de kleding bijvoorbeeld niet om nog meer slijtage te voorkomen. Ook gaat textiel bij binnenkomst eerst een poosje in quarantaine in de vriezer. Zo worden eventuele ongewenste instecten en schimmels gedood, zodat zij geen schade meer kunnen berokkenen. vervolgens berg ik de kledingstukken zorgvuldig op in zuurvrije dozen en tussen zuurvrij papier. Ook controleer ik regelmatig of de kledingstukken nog in goede staat verkeren.

Daarnaast registreer ik de kledingstukken in de gratis versie van collectieregistratiesysteem Adlib, waarvan de professionele versie ook in veel musea wordt gebruikt. Hierin kan ik noteren wanneer en waar ik het kledingstuk heb aangeschaft. Ook kan ik een beschrijving geven van het kledingstuk en de datering vermelden of de staat waarin het verkeert. Zo leg ik een klein deel van de historie van het kledingstuk vast voor de toekomst.

Lezingen en tentoonstellingen

Hoewel ik zorgvuldig omga met de kleding van Hirsch en ze in dozen opberg, is het niet zo dat zij daarna nooit meer te zien zijn. Ik neem namelijk ook altijd één of meerdere kledingstukken mee wanneer ik een lezing geef over Hirsch & Cie. Door de echte kledingstukken en catalogi met stoffenstaaltjes te zien (en te voelen!) krijgen toehoorders in mijn optiek een beter beeld van het modehuis dan wanneer ik alleen foto’s zou tonen tijdens de lezing.

Behalve tijdens lezingen zijn kledingstukken uit mijn collectie ook te zien tijdens tentoonstellingen. Zo waren twee kledingstukken onlangs nog te zien in de tentoonstelling ‘Mode op de bon’ in Nationaal Museum Kamp Vught. Ik werk graag mee aan bruiklenen voor tentoonstellingen, omdat op deze wijze meer mensen Hirsch & Cie Amsterdam leren kennen. Hopelijk leidt dat er vervolgens weer toe dat mensen het modehuis meer gaan waarderen en dat er meer kledingstukken van Hirsch & Cie Amsterdam bewaard blijven. Want dat is uiteindelijk het doel, ongeacht of de kledingstukken van Hirsch in mijn persoonlijke verzameling terechtkomen. Wanneer zij terechtkomen in een museumcollectie ben ik daar ook zeer tevreden mee. Als ze maar niet worden weggegooid of verknipt…

Heeft u ook een kledingstuk van Hirsch?

Heeft u ook een kledingstuk van Hirsch & Cie Amsterdam en weet u niet wat u daarmee moet doen? Neem dan contact met mij op via het contactformulier op deze website, door te mailen naar info@hautehistoire.nl of door te bellen naar 06-24728562. Ik hoor graag van u.

Meer weten?

Wilt u meer weten over het Amsterdamse modehuis Hirsch & Cie? Lees dan mijn boek over de geschiedenis van dit modehuis, dat is verschenen bij Uitgeverij Verloren.